Algemeen RDS Informatie
Sinds enkele jaren maken de FM zenders gebruik van het Radio Data System. RDS is een systeem dat radio informatie uitzendingen verzorgt. Naast het gewone radiosignaal wordt er een signaal uitgezonden op 57 KHz dat aanvullende informatie verstrekt. De informatie kan worden ontvangen door tuners die uitgerust zijn met een RDS-decoder.
RDS staat voor Radio Data System en dit systeem stuurt, samen met het FM radio signaal een, voor de luisteraar, onhoorbaar signaal mee waar een hoop aan (digitale) informatie zit.
Waarom RDS ?
----------
Sinds de jaren '70 zijn heel wat FM stations erbij gekomen. Een voordeel is dat elke muzieksmaak vertegenwoordigd wordt maar een nadeel is dat het voor de luisteraar heel moeilijk wordt om zijn/haar geliefde station te vinden op de FM band. Door het beperkte zendbereik van deze frequenties is het op een langere autoreis noodzakelijk om regelmatig naar een andere steunzender om te schakelen om toch nog het juiste station te blijven
ontvangen. RDS geeft, naast de oplossing van deze problemen, nog een boel andere mogelijkheden.
RDS mogelijkheden
-----------------
De EBU (European Broadcasting Union) heeft in 1984 een norm voor RDS vastgesteld. De functies die met deze norm kunnen worden gebruikt, zijn weer op te delen in drie typen:
1. Primair : PI, PS, AF en TP/TA.
2. Secundair : EON, CT, PTY, PIN, RT, TDC, DI, M/S, IH en NEWS.
3. Supplementair: RP en TCM.
PI - Programme Identification
-----------------------------
De functie is het eerste dat RDS met zich mee bracht. RDS identificeert het station en vergelijkt met met andere frequenties waar hetzelfde station wordt uitgezonden. RDS kies automatisch de frequentie waar dit programma het sterkste is te ontvangen. Belangrijk is dat deze omschakeling onhoorbaar is en je dus van Oostende naar Hasselt kunt rijden, zonder je autoradio te hoeven bij te stellen. PI werkt in elk Europees land.
PS - Programme Servic
----------------------
De PI functie is belangrijk voor de ontvanger terwijl de PS functie een leuke service is voor de luisteraar. PS geeft de naam van het station in een schermpje op je radio. Deze naam kan maximaal 8 karakters lang zijn en kan ook accenten, trema's ed. bevatten. Deze functie werkt in elk Europees land.
AF - Alternative Frequency
--------------------------
De taak van AF is het zoeken naar het sterkste station en hierop af te stemmen. AF werkt in stappen van 100 kHz en weer in elk Europees land.
TP/TA - Traffic Programme/Traffic Announcement
----------------------------------------------
TP en TA vormen 1 geheel. TP geeft aan dat een station verkeersinformatie geeft en TA toont dat verkeersinformatie op dat moment wordt uitgezonden. Het geven van verkeersinformatie gaat zelfs zo ver dat een eventuele tape of CD gestopt wordt en de informatie wordt doorgegeven. Ook kan het volume van de radio vanzelf harder gezet worden. Ook dit werkt in alle Europese landen.
EON - Enhanced Other Network
----------------------------
Als het station waarnaar je luistert, geen TP/TA heeft en je wilt toch verkeersinformatie horen dan is EON een oplossing. De ontvanger schakelt automatisch naar het EON station bij verkeersinformatie en daarna weer terug naar het station van keuze. EON werkt in de meeste Europese landen.
CT - Clock Tim
---------------
CT geeft dus de tijd en datum. Deze functie werkt maar in een paar landen.
PTY - Programme Typ
--------------------
PTY geeft welk soort programma het dat moment op het station te vinden is. Enkele voorbeelden: NEWS, AFFAIRS, SPORTS, EDUCATE, DRAMA, CULTURE, POP M, ROCK M, M.O.R.M (Middle of the road music), LIGHT M, enz.... Stel je houdt alleen van klassieke muziek, dan stel je je RDS ontvanger in op CLASSICS. Je radio zal dan alleen maar stations zoeken met de PTY code CLASSICS. In enkele Europese landen in gebruik.
PIN - Programme Item Number
---------------------------
PIN komt overeen met de VPS functie van videorecorders. Zo kun je dus je radio programmeren om een bepaald programma op te nemen, ongeacht of dit programma op tijd is, dus start en eindigt volgens het programma-boekje. Helaas is PIN maar in enkele Europese landen ter beschikking.
RT - Radio Text
---------------
RT geeft nog meer informatie over het station in de vorm van maximaal 64 karakters. Dit kan de volledige naam van het station zijn, maar ook de zenderlocatie, adres en telefoonnummer of de volledige naam van het programma waarnaar je op dat moment luistert.
TDC - Transparant Data Channel
------------------------------
De data die door deze functie wordt meegezonden, is een beetje te vergelijken met teletext. Er is echter een probleempje: radio heeft geen scherm, zoals een computer of een televisie. Daarom zal deze informatie moeten worden doorgeschakeld naar een computer via een speciaal interface. Het is mogelijk om tot maximaal 32 afzonderlijke data-kanalen te gebruiken. TDC is eigenlijk niet voor de luisteraar maar voor de mensen achter het station zelf. TDC wordt alleen maar in Italie, Noorwegen en Zweden gebruikt.
DI - Decoder Identification
---------------------------
Het is mogelijk om programma's te coderen en met DI kan een extra decorder worden aangestuurd. Op dit moment in een aantal Europese landen in gebruik.
M/S - Music/Speech
------------------
Dit geeft aan of het programma op dat moment muziek of spraak uitzendt. Hiermee kan het volume van de ontvanger aangepast worden.
IH - In-House information
-------------------------
IH is alleen bestemd voor stations onderling zodat bijvoorbeeld een bepaalde relaiszender kan worden ingeschakeld. In enkele Europese landen in gebruik.
RP - Radio Paging
-----------------
RP kan 1 bepaalde ontvanger, en dus luisteraar, selectief oproepen. Zo kan een bepaald bericht alleen naar jou gestuurd worden (denk aan ANWB nood-oproepen!). Dit kan al in Finland, Frankrijk, Ierland, Noorwegen, Spanje en Zweden.
TMC - Traffic Message Channel
-----------------------------
Een geheugenchip slaat verkeersinformatie op en zo kan iemand die geen tijd heeft om naar verkeersinformatie te luisteren, deze informatie toch ontvangen. TCM werkt zelfs als de ontvanger uit staat. Stap je 's morgens in de auto, dan heb je toch de verkeersinformatie.
NEWS
----
Deze functie, geïntroduceerd in het najaar van '94, zorgt ervoor dat de ontvanger overschakelt naar het nieuws, ook al staat en cassette of CD op.
Verschillende RDS mogelijkheden.
PI: Programme Identification. De PI code identificeert het radio station. Deze informatie bestaat uit : het land van herkomst. (1=Duitsland / 4=Zwitserland / 5=Italië / 6=België / 7=Luxemburg / 8=Nederland / F=Frankrijk / C=Engeland) zend bereik (I= internationaal / N=Nationaal / S= Super regionaal / R1 tot R12=Regionaal / L=Lokaal) en referentie nummer.
PS: Geeft diverse info weer op de display van de ontvanger.
PTY: Geeft het type programma aan. (1=news / 2=current affairs / 3=information / 4=sport / 5=education / 6=drama / 7=culture / 8=science / 9=varied / 10=pop / 11=rock / 12=mor {middle off road muziek} / 13=light classic / 14=serious classics / 15=other music / 31= alarm {blokkeert alle funktie's van de ontvangst tuner en wordt gebruikt bij rampen}
TP: Traffic Programme. Geeft aan dat het station verkeersinfo uitzendt.
TA: Omschakelen naar tuner bij het uitzenden van verkeers info.
RT: Hierop kan algemene info worden uitgezonden welke op de tuner display verschijnen onder de radio text functie van de tuner.
CT: Het radio toestel neemt de uitgezonden RDS tijd automatisch over.
M/S: Music / Speech. Tijdens de presentaties of interviews schakelt de ontvanger over naar een vooraf vast ingesteld radio volume met de daarbij horende filterinstellingen voor weergave van spraak. (Wordt niet bij alle ontvangers gebruikt)
RDS en Autoradio’s, geen goede combinatie.
Hier wat informatie over RDS en autoradio’s, ik heb dit toendertijd lopen uitzoeken n.a.v. diverse emails.
Autoradio’s zijn niet de beste ontvangers om je RDS te testen/controleren.
Alhoewel RDS een standaard is geeft iedere fabrikant zijn eigen invulling over welke RDS diensten zijn product gebruikt cq laat zien en hoe er mee om te gaan.
Ook zijn er autoradio’s die niet weten om te gaan met “FFFF” of “0000” als PI-code.
Als de AF dan ook nog aanstaat krijg je echt problemen.
Even snel en simpel uitgelegd hoe AF werkt:
Stel je luistert naar een zender met PI-code: 8000
Je rijd het gebied uit waar de zender goed te ontvangen is. Je auto radio gaat periodiek de AF lijst af (snelheid hiervan is vaak afhankelijk van de signaal sterkte van het station waar je naar luister), op zoek naar een zender met dezelfde PI-code, als hij die vindt, dan switcht hij daarheen. Vind hij wel zenders op de AF lijst maar met andere PI-codes, dan zal hij daar niet naartoe schakelen.
Echter is de AF lijst leeg dan gaat de radio op zoek naar zenders met dezelfde PI-code en zal hij daarheen schakelen.
PI-code bestaat uit 4 HEX digits in te vullen van 0 tot F.
Digit 1= land code
Digit 2= area code
Digit 3 & 4= ECC (Extended County Code)
vul het als volgt in.
Digit 1 = 8 (Nederland)
Digit 2 = 0 (lokaal)
Digit 3 & 4 = E3 (dit is ook Nederland), maar kan ook willekeurig gekozen worden (XX).
PI wordt dus 80E3 of 80XX
Als op de (auto)radio ook nog eens de ECC optie (indien aanwezig) is ingeschakeld dan wordt alleen naar digit 3 & 4 gekeken, de kans dat er dan wordt overgeschakeld is dan nog groter.
Niet alle autoradio’s ondersteunen alle RDS diensten, dit is ook nog sterk afhankelijk per fabrikant welke diensten de autoradio ondersteund.
Bij sommige fabrikanten staan de diverse RDS zoek functies vanuit de fabriek standaard ingeschakeld en bij andere weer niet.
Tevens verschild het per fabrikant hoe de autoradio zich gedraagt tijdens het uitvoeren van deze functies.
Sommige fabrikanten hebben onder andere ook nog de “PI sound” of “PI mute” functie, afhankelijk van deze instelling zal het geluid heel even wegvallen.
Echter heel veel fabrikanten geven aan dat het signaal tijdens de AF /PI zoekfunctie even kan wegvallen.
Ook is meestal de stap van het zoeken bij AF 100kHz en bij handmatig zoeken 50kHz hierdoor kan de autoradio dus over zenders “heenstappen”.
Na het doornemen van een behoorlijk aantal autoradio gebruikershandleidingen wordt het zeer duidelijk hoe de verschillende fabrikanten de RDS functies interpreteren en welke namen ze geven aan de diverse functies.
Hier wordt je nu niet bepaald vrolijk van.
Het beste kan een goede HiFi tuner worden genomen die alle RDS diensten ondersteund.
Dit is de laatste uitvoering van de Patsat RDS Encoder. Wij maken gebruik van het Pira32 ic van Pira.
Ook Patsat is constant bezig met het door ontwikkelen van zijn ontwerp. Het resultaat is deze hoge kwaliteit en betaalbare Patsat RDS-encoder. De Patsat-Encoders zijn standaard geschikt voor de DSPX, high level uitgevoerd. De RDS ondersteund de volgende diensten:
PI Program Identification M/S Music/Speech
PS Program Service PIN Program-Item Number
PTY Program Type ECC Extended Country Code
TP Traffic Program RT Radiotext
AF Alternative Frequencies TDC Transparent Data Channels
TA Traffic Announcement IH In House Applications
PTYN Program Type Name ODA Open Data Applications
DI Decoder Identification CT Clock-Time and Date
De RDS-encoder ondersteund tevens EON
LET OP!
Pira is constant bezig om de RDS-Encoder te verbeteren. Het gevolg hiervan is dat er regelmatig firmware en software updates uitkomen. Deze zijn te vinden in de download sectie. Het is echter van groot belang dat de juiste software versie bij de juiste firmware versie gebruikt wordt. Anders kan het zo zijn dat de RDS niet of niet correct meer werkt. Dus let hierop.
Korte Uitleg:
Tekst capaciteit:Totaal 25 kB.
100 tekst berichten, ieder bericht kan maximaal 255 karakters lang zijn. Berichten kunnen worden verzonden als RT, dynamische of scrolling (lichtkrant) PS of beide,
dit kan met de hand of automatich worden gedaan. Er zijn vier modes voor dynamisch/scrolling PS uitzendingen.
De software heeft een Demo-mode (hierin wordt opgestart als het programma voor de eerste keer start), deze mode kan gebruikt worden om alvast met de software te spelen. Dit is beslist een aanrader!!! Maar er gaat natuurlijk niets boven het spelen met de echte RDS. Deze RDS-encoder is ook een perfecte combinatie voor een Patsat Stereo/RDS encoder.
De RDS encoder is gebouwd op een eigen PCB met allemaal hoogwaardige componenten. De coder ondersteunt bijna alle mogelijke protocollen die hedendaags aan een RDS encoder worden gesteld. De gebruikte processor is van Pira, het Pira32 type. Alle printen worden hier eigenhandig gesoldeerd, getest en afgeregeld.
De coder biedt ruimte aan maximaal 64 regels "woord voor woord" tekst. Dit is de dynamische PS. Ook wordt de radiotekst ondersteund. Dit is een soort lichtkrant die de tekst van R naar L op het scherm laat zien.
Ook wordt de CT ondersteund die de tijd laat zien.
Verder biedt de coder de mogelijkheid om "live" de artiesten en nummers te laten zien die op dat moment worden uitgezonden. Men dient dan wel van PC af te spelen en alles goed geordend bij de muziekbestanden te hebben staan.
Je dient daar in "downloads" het programma "rds now playing" voor te downloaden. Verder is de coder te programmeren met het buitengewoon eenvoudige programma "Magic RDS" ook te vinden in "downloads". Dit werkt onder alle Windows besturingen vanaf WinXP.
Kortom, bent u op zoek naar een kwalitatief goede coder die ook zeer geschikt is voor 24/7/365 neem dan gerust contact met ons op voor een bestelling of nadere informatie.
Tevens kan de RDS encoder worden voorzien van een monitor, te kiezen uit twee types: Universele MPX DEcoder of een specifieke DEcoder voor de Patsat RDS. Deze laatste laat bij toerbeurt meerdere verschillende dingen zien zoals pilot-on, tijd, radiotekst enzovoort. De eerste DEcoder laat enkel dynamische PS radiotekst en afwisselend tijd of PI-code zien.
Tevens is de RDS encoder standaard voorzien van USB aansluiting. Drivers hiervoor zijn beschikbaar onder het tabblad downloadlinks.
Technische gegevens:
* Supply voltage and current: 8-15 V DC, 50 mA typical
* Total power consumption: only 0.5 W
* RDS/RBDS signal: conforms to CENELEC EN 50067 / EN 62106
* Output level of RDS: adjustable from 0 to 4.0 V p-p (high level)
* RDS signal bandwidth: +/- 2.4 kHz (50 dBc)
* Spurious suppression: >90 dB
* Harmonics suppression: >80 dB
* MPX leadthrough voltage gain: 1 (guaranteed from 2 Hz to 100 kHz)
* TA switching: multimode software or external switch
* Clock reference: pilot tone or internal generator
* 19 kHz pilot PLL capture range: +/- 4 Hz
* Pilot tone level: min. 120 mV p-p
* Phase shift adjust: full range in 9.5 degrees steps
* Signal connectors: unbalanced, BNC
* Data connector: RS-232 (DCE, 9 pins), bidirectional (USB option)
* Com. speed: software switchable 1200-19200 bps
* Com. mode: 8 data bits, no parity, 1 stop bit
* UECP protocol support: Partial (see the manual for details)
* ASCII protocol support: Yes